ترموود چیست؟
ترموود نوعی چوب است که با کنترل فرآیند تجزیه، طی عملیات حرارتی و در غیاب اکسیژن حاصل میشود. این فرایندحرارتی باعث تغییراتی در اجزا دیواره سلولی چوب و افزایش دوام و ماندگاری آن میشود. علاوه بر این مقدار اندک اکسیژن، مانع سوختن چوب در دمای بالا میگردد.
فرآیند تولید ترموود
این پرسش برای بسیاری از مصرف کنندگان پیش میآید که چوب عادی که در مقابل عوامل محیطی نظیر آفتاب، باران و … مقاوم نیست چگونه میتواند در فضاهای مختلف مورد استفاده قرار گیرد؟ پاسخ به این پرسش در مراحل تولید ترموود نهفته است. یکی از رایجترین این روشها، عملیات حرارتی است. عملیات مییدمیعملیات حرارتی، روشی طبیعی و باستانی است که برای بهبود دوام و ماندگاری چوب مورد استفاده قرار میگیرد. این فرآیند در درجه حرارت بالا (215 – 185 درجه سانتیگراد) و با استفاده از بخار آب انجام میشود. در فرآیند تولید محصول هیچ ماده شیمیایی استفاده نمیشود. بنابراین ترکیب حاصل طبیعی و سازگار با محیط زیست است. فرآیند تولید دقیقا کنترل میشود و با تنظیم دما، مقدار بخار و زمان فرایند میتوان نوع دلخواهی از محصول را تولید کرد.
فرآیند تولید ترموود را میتوان به سه مرحله تقسیم کرد: در مرحله اول، دمای چوب به سرعت به 100 درجه سانتیگراد افزایش مییابد و سپس آهستهتر به 130 درجه سانتیگراد افزایش مییابد. میزان رطوبت چوب تقریبا به صفر میرسد. در عین حال، بخار از شکافتن چوب جلوگیری میکند. عملیات حرارتی واقعی در مرحله دوم فرآیند رخ میدهد. با توجه به درجه حرارت عملیات، دما به بیش از 185 درجه سانتیگراد افزایش مییابد و به مدت 2 الی 4 ساعت در آنجا نگهداری میشود. بخار آب از چوب در برابر احتراق محافظت میکند. در آخرین مرحله، دما با استفاده از اسپری آب کاهش مییابد. در واقع کلیه باکتریهای مضر داخل چوب و همچنین موادی که باعث تغییر فرم چوب (از جمله رطوبت، صمغ و …) میشود، در این فرایند چوب را ترک کرده و محصول جدیدی به نام ترموود حاصل میشود.
چرا ترموود؟
محصولات ترموود مواد چوبی طبیعی هستند که با استفاده از فرایندی جدید اصلاح شدهاند. امروزه بسیاری افراد هنگام انتخاب مصالح ساختمانی ترجیح میدهند تا از محصولات ساخته شده از چوب طبیعی به جای محصولات ساخته شده از مواد شیمیایی و مصنوعی استفاده کنند چون این نوع چوب فاقد مواد شیمیایی بوده و سازگار با محیط زیست است و علاوه بر این از زیبایی خاصی برخوردار است.
چوب خام مادهای ناپایدار بوده و به پوسیدگی، حشرات و قارچ حساس است و هنگامیکه در معرض نوسانات رطوبت و دما قرار میگیرد، ترک میخورد. به منظور افزایش دوام و طول عمر چوب، عملیات حرارتی شیمیایی مختلفی روی آن انجام میشود. با این حال عملیات شیمیایی روی چوب این سوال را مطرح میکند که آیا محصول نهایی با محیط زیست سازگار است؟ از آنجا که دنیای امروز مملو از مواد شیمیایی مضر است، یافتن مادهای بیخطر چالشبرانگیز است. کارشناسان درباره این موضوع که چوبهای تحت عملیات شیمیایی، دیگر مادهای طبیعی نبوده و با محیط زیست سازگاری ندارند، اتفاق نظر دارند.
اخیرا برای مقابله با این خطر زیست محیطی و بهداشتی، جایگزین جدیدی برای روشهای عملیات شیمیایی ایجاد شده است. این فرآیند انحصاری، تحت عنوان عملیات حرارتی از دمای بالا و بخار آب برای اصلاح ساختار مولکولی چوب استفاده میکند. در نتیجه محصولی با پایداری ابعادی و نفوذپذیری بسیار کم ایجاد میکند. این فرایند در محفظه خلا مُهر و موم شدهای رخ میدهد که مانع سوختن چوب میشود. در طول فرایند حرارتی هیچ ماده شیمیایی استفاده نمیشود؛ بنابراین محصولات نهایی از ابتدا تا انتها 100% فاقد مواد شیمیایی و 100% سازگار با محیط زسیت باقی میمانند.
مناسبترین چوب در فضاسازی استخر و سونا
اولین سوالی که جهت ساخت سونا مطرح میشود این است که بهترین نوع چوب برای این کار چیست؟
فضای استخر و سونا از جمله مکانهایی هستند که رعایت بهداشت و برخورداری از استانداردهای لازم در آنها اهمیت بالایی دارد. بنابراین در انتخاب چوب و متریالهای به کاررفته در این فضاها باید دقت لازم به عمل آید تا سلامت افراد جامعه حفظ شود. از سوی دیگر، چوب سونا دائما در معرض حرارت و رطوبت قرار دارد؛ بنابراین باید چوبی انتخاب کردکه در برابر رطوبت مقاوم بوده و از استحکام بالایی برخوردار باشد. به طور کلی از انواع چوبها میتوان در فضاسازی استخر و سونا استفاده کرد. اما مناسبترین چوب برای استفاده در این فضاها، ترموود استخر است. در واقع ترموود استخر میتواند انتخاب بسیار جذاب و مناسبی برای پوشش سطح، دیوارهها و کفپوشها در استخرهای روباز، استخرهای بسته و سونا باشد. در واقع ترموود استخر کمک میکند تا از ویژگیها و مزایای مثبت چوب در فضایی مرطوب به راحتی استفاده کنیم . برخی ویژگیهای ترموود استخر عبارتند از :
ویژگیهای ترموود در فضاسازی استخرهای روباز
زیبایی ظاهری و رنگ دلنشین: چون رنگ چوب در این روش تیرهتر میشود، محصول نهایی یا ترموود زیباتر است.
عدم استفاده از مواد شیمیایی در تولید ترموود: تایید شده که محصولات ترموود، فاقد هرگونه مواد شیمیایی بوده و برای هر نوع کاربردی ایمن هستند. این محصولات با محیط زیست سازگارند. چون در فرایند عملیات حرارتی از ماده شیمیایی استفاده نمیشود، این فرایند 100 % سازگار با محیط زیست است. بنابراین محصول نهایی یا ترموود هم مادهای ایمن، طبیعی و 100% سازگار با محیط زیست است.
دوام و ماندگاری بالا : از آنجا که فرایند تولید ترموود، نفوذپذیری چوب را کاهش و خواص ضدآب بودن آن را افزایش میدهد، ترموود از نظر ابعادی پایدار و با دوام است. در واقع با جذب رطوبت کمتر توسط محصول نهایی یا ترموود، انقباض و انبساط و در نتیجه میزان ترکخوردگی کاهش مییابد. به این ترتیب محصول بادوامتری حاصل میشود. بنابراین استفاده از تروومد را در محیطهایی از جمله استخر و سونا مقدور میکند.
عایق حرارتی عالی : ساختار چوب در طول عملیات حرارتی دچار تغییرات اساسی میشود و باعث تغییراتی در رنگ چوب میشود. به عبارتی حرارت بالا در این فرایند، رطوبت موجود در چوب را از بین برده و رسوبات به طور یکنواخت در فضای چوب پراکنده میشوند و همین باعث میشود ترموود به عنوان عایق مناسبی در برابر سرما و گرما مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین ترموود در معرض سرمای زمستان یا آفتاب داغ تابستان مانند سنگ و متریالهای مشابه آزاردهنده نیست و برای استفاده به عنوان کفپوش، انتخاب مناسبی است.
مقاومت در برابر آب و هوا و پوسیدگی: بیشتر محصولات چوبی تحت تاثیر تغییرات شدید آب و هوایی قرار میگیرند؛ اما ترموود از پس هرگونه شرایط آب و هوایی برمیآید. ترموود آزمون سختترین محیطها از آب و هوای گرم و خشک خاورمیانه تا زمستانهای سرد فنلاند را پشت سر گذاشته است.
سالم و بدون آلرژی: یکی از مزایای ارزشمند ترموود، ایمنی آن است که مطلقا به محیط آسیب نمیرساند. فرآیند عملیات حرارتی هیچ گونه ماده شیمیایی ندارد ، بنابراین ترموود حاصل برای بدن انسان، 100 % طبیعی و خنثی است . این مسئله خصوصا برای افراد مبتلا به آلرژی حائز اهمیت است.
نصب آسان ترموود با نیاز کمتر به نیروی متخصص: به دلیل کاهش شدید رطوبت و صمغ، چوب سبکتر شده و نصب آن راحتتر و فشار وزن آن بر سطح زیرین کاهش مییابد.
ید
مقاومت بالا در برابر خمیدگی و به اصطلاح تاب برداشتن
نکات نصب ترموود
جهت نصب، استفاده از ترموود با کیفیت ) مورد تایید سندیکای جهانی ترموود ( شرط لازم و ضروری است. ولی رعایت نکات نصب که در ذیل آمده است ضامن دوام و ثبات ترموود است. ابتدا توصیه میگردد که مرحله نصب ترموود در مراحل پایانی در نظر گرفته شود تا علاوه بر افزایش سرعت نصب، کمترین آسیب احتمالی به آن وارد شود.
- قبل از شروع نصب باید از تراز بودن سطح زیرین مطمئن باشید.
- ضخامت تراز پشت زیرسازی چوبی باید حداقل 4 سانتیمتر باشد.
- هنگام نصب برای نما باید حدود 3 میل در عرض و 1 سانتیمتر از دو طرف پروفیل طول، فاصله بگیرید؛ چون چوب در معرض تغییرات آب و هوایی، تغییر ابعاد پیدا میکند و باید امکان تغییر عرض داشته باشد.
- جهت پیچ کردن از پیچ خودکار استفاده کنید و پیچ را مسقیماً روی سطح دریل کنید.
- حتی الامکان بر روی گرههای ترموود پیچ یا میخ نصب نشود.
- در مکانهایی که وزش باد شدید است از اتصال دوبل استفاده میشود. در این حالت دو پیچ در عرض پروفیل نصب میشود که حداقل فاصله از لبه 19 میلیمتر است.
- هنگام دریل پیچ، نیروی کافی وارد کنید، پیچ باید همسطح چوب نصب شود، از فرورفتگی یا بیرون زدگی پیچ از سطح چوب اجتناب شود.
فرایند نصب و اجرای ترموود
زیرسازی اولیه و ثانویه
زیرسازی اولیه ترموود بسته به شرایط کف و نما به دو صورت سیمانی و یا فلزی امکان پذیر است. در زیرسازی ثانویه یا زیرسازی چوبی هم لازم و ضروری است که حتی الامکان نماهای چوبی به خصوص ترموود روی زیر سریچوبی نصب گردد و از نصب مستقیم آن بر روی پروفیل آهنی به علت اختلاف ضریب انبساط و انقباض آن جدا خودداری شود. علاوه بر این لازم به ذکر است که چو بهای زیر سری به علت مقاومت در برابر حشرات و نیز تاثیرات جوی باید از نوع فرآوری شده، اشباع استفاده شود و بدین ترتیب از هرگونه آسیب به نمای چوب اصلی) ترموود ( جلوگیری شود.
اتصال زیر سازی ثانویه به زیر سازی اولیه
1- اتصال زیرسازی ثانویه (چوبی) به زیر سازی اولیه سیمانی از طریق پیچ و رولپلاک انجام میپذیرد.
2- اتصال زیرسازی ثانویه (چوبی) به زیر سازی اولیه آهنی از طریق پیچهای گالوانیزه مخصوص انجام میشود.
اتصال نمای چوب ترمو به زیر سازی ثانویه
1- نصب مستقیم نمای ترموود روی زیرسازی ثانویه چوبی از طریق پیچهای استیل یا گالوانیزه مخصوص در سطح جانبی به صورت نمایان و قابل رویت است.
2-نصب غیر مستقیم و مخفی ترموود روی زیر سازی ثانویه چوبی از طریق کلیپسهای استیل یا گالوانیزه و پیچهای مربوطه انجام میشود.
همان گونه که استفاده از ترموود در نمای ساختمانها و کفپوش داخل ساختمانها به شدت رو به افزایش است، گرایش به سمت استفاده از ترموود برای کفپوش کردن فضاهای باز نیز در حال افزایش است . دلایل این گرایش نیز در حس گرمی، طبیعی بودن و زیبایی و دوام و ماندگاری است که در این نوع چوب نهفته است. به طوری که از تراس گرفته تا پشتبام و از کناره استخر گرفته تا فضای باز در باغها میتوان با استفاده از ترموودهای منحصر به فرد مخصوص فضای باز، فضای آرامشبخش و طبیعی را به وجود آورد.