رفتن به محتوای اصلی رفتن به پاورقی 
ترموود یا همان چوب حرارتی، یک ماده چوبی زیبا و پایدار است که با استفاده از روش‌های طبیعی، گرما و بخار تولید می‌شود. اصلاح حرارتی خصوصیات چوب را بهبود می‌بخشد، در نتیجه دامنه کاربردهای چوب را گسترش می‌دهد. چوب حرارتی از نظر ابعادی پایدار است و در برابر پوسیدگی مقاوم است. این ماده همچنین فاقد رزین است، بنابراین می‌توان از آن در داخل یا خارج از منزل و هر آب و هوایی استفاده کرد. چوب حرارتی یک محصول طبیعی غیر سمی است که به راحتی قابل نصب است. از این نوع فرآورده چوبی می‌توان برای نما و سایر کاربردهای خارجی ساختمان و همچنین برای ایجاد یک فضای داخلی پایدار و بادوام استفاده نمود. با توجه به اینکه این ماده چوبی 100٪ فاقد رزین است، برای استفاده در سونا نیز مناسب است. ترموود یک چوب اصلاح شده حرارتی به رنگ قهوه‌ای زیبایی است که در برابر اشعه ماورا UV بنفش تغییر رنگ می‌دهد.
تاریخچه استفاده از ترموود
چندین دهه است که استفاده از ترموود برای ساخت و ساز ساختمانی و معماری مورد توجه قرار دارد. استفاده از عملیات حرارتی برای اصلاح خواص چوب اولین بار در سال ۱۹۲۰ انجام گرفت. در این سال برای استفاده بهینه‌تر از چوب حذف فرایند خشک کردن چوب با درجه حرارت بالا مورد تحقیق قرار گرفت. نتایج حاصل از این کار نشان داد، که حرارت باعث کاهش رطوبت چوب شده و از تورم آن جلوگیری می‌کند. پس از تایید این نتایج، اشتهام و همکارانش در سال ۱۹۴۰ تصمیم گرفتند تا یک عملیات حرارتی را برای بهبود ثبات ابعادی چوب و مقاومت آن در برابر قارچ‌های تخریب کننده بدون فرایند متراکم سازی انجام دهند، اما هیچ یک از این محصولات چوبی اصلاح شده موفقیت چندانی در بازار صنعتی نداشتند. با این حال عملیات حرارتی به طور کامل فراموش نشده و مطالعات بعدی در سال ۱۹۵۳ تا ۱۹۷۳ همچنان ادامه داشت تا اینکه سرانجام از دهه ۸۰ به بعد مطالعات جدیدتری صورت گرفت. در این مطالعات گاز و مایع آزاد شده در هنگام تخریب حرارتی چوب مورد بررسی قرار گرفت و خصوصیات سودمندی مانند ثبات ابعادی چوب و بهبود مقاومت در برابر پوسیدگی به ثبت رسید، اما این مطالعات قبل از رسیدن به مرحله عملیاتی فراموش شد، تا اینکه در سال ۲۰۰۰ کشورهای مختلف مانند هلند، آلمان و فنلاند شروع به راه‌اندازی فرآیندهای مختلف صنعتی از این ماده نمودند. در این میان کشور فنلاند پس از سال‌ها مطالعه و آزمایش مراحل زیر را برای ساخت ترموود به عنوان یک چوب حرارتی مقاوم ساخت و پیشنهاد نمود:
فاز 1
در ابتدا جنگل‌ها باید به اشکال مختلف بریده شوند. سپس، تحت شرایط خاص در دستگاه چوب ترمو 100-130 درجه سانتیگراد باید گرم شوند، این عملیات به کاهش رطوبت و تولید چوب‌های خشک کمک می‌کند.
فاز 2
در این فاز دما با همان شرایط تا 190-220 درجه سانتیگراد افزایش می‌یابد. بنابراین، تمام رزین‌های چوبی و رطوبت به صفر نزدیک می‌رسند. چوب برای مدت طولانی در این دما و وضعیت باقی مانده و تمام قسمت‌ها به قهوه‌ای روشن تبدیل می‌شوند.
فاز3
چوب به تدریج سرد شد تا به 100 درجه سانتیگراد نزدیک شود. سپس، برای رسیدن به دمای محیط از آب و بخار آب استفاده می‌شود. در این مرحله، چوب رطوبت را به خود جلب می‌کند و رطوبت نهایی به 4-6٪ نزدیک می‌شود.
از هیچ ماده شیمیایی برای این فرآیند استفاده نمی‌شود و تمام عملیات بدون هیچ گونه مواد افزودنی انجام می‌شوند.
مزایای استفاده از ترموود در ساختمان
استفاده از ترموود در ساختمان مزایای بیشماری دارد. ثبات سبک و ابعاد آن عواملی هستند، که باعث استفاده از این نوع چوب در بسیاری از پروژه‌های ساختمانی شده‌اند.
ترموود به لطف دوام و حداقل میزان رطوبت، به اندازه چوب طبیعی تاب نمی‌خورد، از بین نمی‌رود و سال‌ها شکل خود را حفظ می‌کند، تا با کمترین شرایط نگهداری، عملکرد بهینه را تضمین کند. مقاومت آن در برابر کپک، پوسیدگی و حشرات، نکته مثبت دیگر این چوب حرارتی است. ترموود فقط برای پروژه‌های ساختمانی عالی نیست، بلکه برای محیط زیست نیز یک گزینه عالی محسوب می‌شود. با توجه به نحوه تولید و ساخت این نوع چوب و استفاده از گرما و بخار آب، به جای مواد شیمیایی، بسیار سازگار با محیط زیست است، به همین دلیل است که اکثر افراد از آن برای ساخت و ساز ساختمانی خود استفاده می‌کنند.
فرآیند تولید بدون مواد شیمیایی که برای اصلاح این چوب استفاده می‌شود، در مقایسه با سایر گزینه‌های شیمیایی برای سلامتی مفید است. حتی تماس با الوارهای شیمیایی یا تنفس در هوای اطراف آن می‌تواند برای سلامتی انسان مضر باشد. بنابراین چوب حرارتی یک جایگزین سالم و ایمن برای الوارهای تحت فشار است. از دیگر مزایای ترموود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش ثبات ابعادی
- افزایش مقاومت در برابر پوسیدگی و آب و هوا
- حذف رزین از گونه‌های چوب نرم
- عدم تغییر رنگ در کل ضخامت چوب
- استفاده راحت تر و بهینه در کنار سایر قطعات مکانیکی
تاریخچه استفاده از ترموود در معماری ایران
چوب ترمو همانطور که گفته شد یک فرایند مدرن در صنعت چوب سازی است، که بیشتر در اروپای شمالی مانند فنلاند مورد استفاده قرار می‌گیرد. به دلیل نوع مقاومت و کاربردهای آن استفاده از این نوع سازه در معماری ایرانی نیز مورد توجه قرار گرفته است. استفاده از ترموود امروزه بیشتر برای تزیین نمای داخلی رستوران‌ها و کافی شاپ‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما در معماری قدیمی ایرانی از چوب استفاده‌های زیادی می‌شده است. معماران ایرانی از چوب درخت گردو برای ساخت درب مساجد و مکانهای مذهبی استفاده می‌کردند. چوب در اکثر مکانهای تاریخی ایران در کنار دیگر سازه‌های معماری به کار رفته است. طبق یافته‌های باستان شناسی استفاده از چوب در ایران بیش از هزاران سال است که قدمت دارد. در ایران باستان از چوب برای ساخت خانه استفاده می‌شد. در معماری اماکن تاریخی شوش و تخت جمشید می‌توان آثار چوبی بسیاری را مشاهده نمود. اما استفاده از چوب به روش مدرن مانند ترموود چند سالی است که در ایران نیز رایج شده است. همانطور که گفته شد به دلیل زیبایی بافت چوب از آن بیشتر برای مکانهای عمومی‌استفاده می‌شود. چوب به دلیل انتقال حس طبیعت انتخاب می‌شود. به همین دلیل استفاده از آن برای ایجاد احساس آرامش مورد توجه قرار دارد. در معماری مدرن ایرانی این مزیت چوب مورد توجه طراحان و معماران گرفته است و معماران از آن برای طراحی داخلی و محوطه سازی بیرونی استفاده می‌کنند. استفاده از ترموود در ایران مانند سایر کشورها برای طراحی داخلی منزل یک سازه نسبتاَ جدید محسوب می‌شود. مصالح و سازه‌هایی مانند چوب حرارتی، علاوه بر زیبایی از نظر اقتصادی نیز مقرون به صرفه هستند و همچنین مقاومت بیشتری را در برابر شرایط جوی و آب و هوا دارند، به همین دلیل استفاده از آن مانند گذشته توسط معماران ایرانی رایج شده است، امروزه این نوع چوب در کنار دیگر مواد و متریال مدرن ساختمانی جلوه ای زیبا و خاص تر به نما‌های ساختمانی می‌بخشد.
استفاده از ترموود در طراحی داخلی
استفاده از ترموود در دکوراسیون داخلی به سلایق و نظر افراد بستگی دارد از این نوع چوب می‌توان برای ساخت بسیاری از انواع دکوراسیون داخلی مانند میز، کتابخانه، پیشخوان آشپزخانه، کفپوش و … استفاده کرد. همانطور که گفته شد، به دلیل استفاده از چوب احساس منحصر به فردی از طبیعت را می‌توان از این طریق در منزل و فضای داخلی ساختمان به وجود آورد. علاوه بر این، استفاده از چوب حرارتی به دلیل طبیعی بودن و داشتن مواد شیمیایی برای سلامت و محیط زیست گزینه مناسبی است. استفاده از چوب حرارتی برای سقف به شما در انتخاب انواع دکوراسیون دیگر نیز کمک خواهد کرد. در کنار موارد ذکر شده استفاده از چوب حرارتی برای طراحی سقف، گرمای بیشتری به فضای درونی خانه می‌بخشد. به همین دلیل در معماری ایرانی که تکیه بر فرهنگ و اصالت دارد، انتخاب این نوع سقف‌ها گزینه محبوب و خوبی خواهند بود. از ترموود می‌توان برای کفپوش‌ها نیز استفاده کرد، زیرا چوب ترموود به دلیل نوع بافتی که دارد کمتر صدا داده و همچنین عایق خوبی در برابر گرما و سرماست. در معماری ایرانی از این ویژگی بسیار بهره برده شده است.
امروز برای صرفه جویی در مصرف انرژی از انواع پارکت‌های چوبی ترموود در ساختمان سازی بسیار استفاده می‌شود. از دیگر مزایای استفاده از چوب حرارتی در ساختمان سازی، تزیین نمای راه پله‌ها از طریق این چوب‌هاست. در واقع ترموود یک نوع چوب تزئینی برای راه پله‌ها نیز محسوب می‌شود و می‌تواند نمای زیباتری به فضای بیرون از اتاق ببخشد. همچنین از انواع نرده‌های چوبی از جنس ترموود در درون فضای داخلی ساختمان نیز می‌توان استفاده کرد. در معماری مدرن ایرانی با الهام از معماری سنتی سعی شده تا با استفاده از چوب در همه زمینه‌ها مانند کفپوش، نرده و سقف نمایی زیبا و دلپذیرتر برای سکونت خانواده طراحی شود. در این میان ترموود به عنوان یک چوب طبیعی و استاندارد جایگزین خوبی برای چوب‌های قدیمی محسوب می‌شود و می‌توان با الهام از سبک‌های چوبی قدیمی سبک‌های مدرنی را برای منازل ایرانی طراحی کرد.
منابع،
